Wie ooit een boekenkast heeft schoongemaakt, weet dat het best een klusje is. Stel je dan eens voor dat het je werk is om een collectie met 70.000 titels (dat betekent nog veel meer boeken, want een titel kan ook een encyclopedie met veel meer banden zijn) te onderhouden. Dan weet je ongeveer wat Marieke van Hoeken doet bij het Teylers Museum Haarlem.
Marieke is bij het museum, trouwens het oudste van Nederland, gedetacheerd via Spaarne Werkt. Ze begint elke werkdag op het kantoor van Tim de Zeeuw, collectiebeheerder van de Wetenschappelijke collecties bij Teylers. Samen nemen ze de dag door en bespreken wat er moet gebeuren. Al weet Marieke dat eigenlijk ook zonder deze incheck wel.
Zwaar werk
In kleine notitieblokjes houdt ze namelijk nauwkeurig bij waar ze is gebleven. Twee van die boekjes heeft ze altijd bij de hand, de rest ligt opgeslagen in haar bureau. Wie wil weten wanneer een bepaalde boekenplank is schoongemaakt, moet even goed zoeken in dit archief, maar het is er allemaal te vinden.
Het klinkt misschien niet direct zo, maar het is echt zwaar werk. Marieke doet het twee dagen per week. Ga maar na. Als eerste maakt ze de planken zelf schoon. De zware, veelal achttiende en negentiende-eeuwse boeken moeten per stuk – en heel voorzichtig – uit de kast worden getild en daarna met een stofzuiger worden afgenomen. “Ik kom in een ochtend tot twee, hooguit drie boekenplanken.”
Belangrijk werk
“Voor ons is het ontzettend belangrijk werk,” vertelt Tim de Zeeuw. “De boekencollectie van het museum is groot en deels ook kwetsbaar. Als de boeken niet worden schoongemaakt, gaan ze stof verzamelen. Dat trekt in de boeken of trekt diertjes aan. Die op hun beurt weer grotere diertjes aantrekken. Dat wil je voorkomen. En daarvoor zorgt Marieke.”
Van Hoeken, die in haar vrije tijd graag zingt in een kerkkoor en tuiniert, werkt inmiddels twaalf jaar via Spaarne Werkt bij Teylers Museum. “Ik vond het knap van mijn toenmalige jobcoach Rob dat hij deze plek voor mij heeft gevonden. Dat had hij goed gezien. Ik voel me hier erg op mijn plek en hoop hier zo lang mogelijk te blijven.”
Iedereen in de samenleving
Dat hoopt Tim de Zeeuw ook. “Voor ons als museum is het belangrijk dat iedereen in de samenleving kansen krijgt. Daar werken we graag aan mee. Eerder heeft een collega vanuit Spaarne Werkt bijvoorbeeld geholpen bij het digitaliseren van een deel van de collectie. Als we geschikte functies hebben, staan we daar in de toekomst ook zeker voor open.”
Marieke vindt het fijn werken in de gewijde sfeer van het museum. Ze liep een hersenbeschadiging op, net na het afronden van haar studie economie. “Ik ben drie keer bijna dood geweest en weer gereanimeerd. Daardoor zijn complexe situaties moeilijk voor mij en leidt onnodig geluid, bijvoorbeeld van een radio, me snel af. Juist die rustige sfeer is voor mij heel belangrijk.”
Goede gesprekken
Het helpt ook dat Marieke een duidelijk ritme voor zichzelf heeft gecreëerd, denkt Tim. “We beginnen de dag met even contact. Voor de rest werkt ze volledig zelfstandig en weten wij dat het werk bij haar in goede handen is. Omdat ze werkt in delen van het museum die niet voor het publiek toegankelijk zijn, kan Marieke ook meestal haar eigen gang gaan en dat gaat goed.”
De collega’s van het museum nemen samen een korte koffiepauze. Ze lunchen samen aan een grote tafel. “Ik vind het fijn om ongestoord te kunnen werken, maar ook heel leuk om contact met de collega’s te hebben. Dat zijn goede gesprekken. Daar heb ik elke keer zin in als ik naar het museum ga.”
